به پوسته ی نازکی که در گوشه چشم تولید و باعث تورم آن می شود ناخنک چشم می گویند
ناخنک یا پتریژیوم pterygium، یک ضایعه گوشتی مثلثی شکل است که از سفیدی چشم (ملتحمه) روی سیاهی چشم (قرنیه) کشیده می‌شود. معمولا در طرف بینی چشم است. این ضایعه ناشی از رشد خوش‌خیم بافت پیوندی و رگهای ملتحمه است.
به پوسته ی نازکی که در گوشه چشم تولید و باعث تورم آن می شود، ناخنک چشم می گویند. ناخنک معمولاً ابتدا به صورت یک سفیدی روی ملتحمه ایجاد می‌شود که به تدریج به سمت قرنیه رشد می‌کند. به علت وجود رگهای زیاد معمولاً رنگ ناخنک صورتی یا قرمز است.
ناخنک گاهی ملتهب می‌شود و باعث سوزش و خارش و اشک ریزش می‌شود. گاهی اوقات ناخنک رشد زیادی می‌کند و تا وسط قرنیه می‌رسد و جلوی دید را می‌گیرد. به علاوه حتی ناخنک‌های کوچکتر هم می‌توانند با تغییر شکل قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم شوند و دید افراد را تار کنند.
علت ناخنک چشم چیست؟
علت دقیق آن به خوبی شناخته نشده است. ناخنک اغلب در افرادی که بسیاری از وقت خود را خارج از منزل سپری می کنند، به ویژه در آب و هوای آفتابی، روی می دهد.
قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به ویژه پرتو فرابنفش به مدت طولانی، خشکی و غبار نقش مهمی در ایجاد این بیماری داشته باشند.
ناخنک گاهی ملتهب می‌شود و باعث سوزش و خارش و اشک ریزش می‌شود
علایم و عوارض ناخنک چشم
بیماری در ابتدا فاقد علایم چندانی می باشد؛ امّا به تدریج و با بزرگ شدن تدریجی آن، مشکلات شروع می شود:
• خارش، سوزش و قرمزی چشم: به خودی خود یا در صورت تحریک چشم، تماس چشم با آب، گرد و غبار و …. این مشکلات اغلب خفیف است؛ امّا گاهی ناخنک ملتهب می شود؛ در این حالت، این علایم تشدید شده؛ اشک ریزش نیز به آنها اضافه می شود.
• اختلال در بینایی به دلیل:
اختلال فیزیکی در انتقال نور از راه مردمک به داخل چشم به علّت رشد ناخنک بر روی قرنیه.
ایجاد آستیگماتیسم با تغییر شکل قرنیه بر اثر رشد ناخنک.
• مزاحمت در استفاده از لنزهای تماسی.
• مسایل مربوط به زیبایی ظاهری فرد.
تشخیص ناخنک چشم :
در هنگام معاینه چشم توسط پزشک، ناخنک به راحتی قابل تشخیص است.
اگر ناخنک به صورت ساده برداشته شود احتمال عود آن زیاد است
درمان ناخنک چشم :
ο اگر ناخنک کوچک باشد و ظاهر ناخوشایندی نداشته باشد و باعث قرمزی و سوزش چشمها نشود نیاز به درمان خاصی ندارد.
ο اگر ناخنک گهگاه ملتهب شود و سوزش و قرمزی چشم ایجاد کند مصرف قطره‌های اشک مصنوعی به صورت مکرر ممکن است باعث تسکین علائم شود. در مواردی که ناخنک التهاب شدیدی دارد می‌توان با نظر چشم پزشک یک دوره درمان با قطره‌های استروئیدی یا سایر قطره‌های ضد التهاب انجام داد.
ο در مورد ناخنک‌های بزرگتر که از لحاظ ظاهری و زیبایی اهمیت دارند و یا با ایجاد آستیگماتیسم باعث تاری دید شده‌اند می‌توان با جراحی ناخنک را برداشت.
البته اگر ناخنک به صورت ساده برداشته شود احتمال عود آن زیاد است و به خصوص در افراد جوان و افرادی که ناخنک ملتهب دارند در نیمی از موارد، عود دیده می‌شود. در این افراد بهتر است علاوه بر برداشتن ناخنک از روشهای تکمیلی مثل پیوند ملتحمه یا استفاده از داروهای خاص (مثلا میتومایسین) در حین جراحی استفاده شود.
ο در ناخنک‌های خیلی بزرگ که وسط قرنیه را هم درگیر کرده‌اند ممکن است لازم باشد علاوه بر اقدامات فوق از پیوند قرنیه لایه‌ای برای اصلاح شکل قرنیه استفاده شود.
لازم به ذکر است که برخی از تومورهای چشمی ممکن است در ابتدا با ناخنک اشتباه شوند. پس در مواردی که ناخنک رشد خیلی سریعی دارد و یا مکرراً عود می‌کند حتماً باید با چشم پزشک مشورت کنیم.
در هنگام معاینه چشم توسط پزشک، ناخنک به راحتی قابل تشخیص است
درمان ناخنک به شیوه طبّ سنّتی
♦ روغن بنفشه در چشم بچکانید.
♦ کُندر کوبیده را یک ساعت در آب گرم خیس کرده و صاف کنید، سپس روی ناخنک بمالید.
♦ عناب را با هسته بادام کوبیده، بجوشانید تا آبش کم شود، سپس صاف کرده و روزی ۳ مرتبه در چشم بچکانید.
درمان ناخنک با عرقیات :
عرق تمشک و عرق زیره.
درمان خوراکی ناخنک :
تمشک.
موارد پرهیز :
از خوراکی های ترش و سنگین پرهیز کنید.
باد شدید و گرد و خاک ممکن است با تحریک چشم در ایجاد ناخنک مؤثر باشد
پیشگیری از ناخنک چشم :
اشعه ماوراء بنفش خورشید۳ در ایجاد ناخنک مؤثر دانسته شده است. بنابراین توصیه می شود افرادی که در مناطق آفتابی زندگی می کنند و مدت زیادی در معرض تابش آفتاب قرار دارند حتماً از کلاه های لبه دار و عینک آفتابی استفاده کنند. همچنین باد شدید و گرد و خاک ممکن است با تحریک چشم در ایجاد ناخنک مؤثر باشد.
در افرادی که ناخنک دارند معمولاً ورود آب به چشم ها (در موقع شستن صورت یا حمام کردن) باعث تحریک چشم و ایجاد سوزش و قرمز شدن چشم ها می گردد. بنابراین این افراد باید دقت کنند که حتی الامکان آب وارد چشمشان نگردد.
منبع:بیتونه
