مگر می شود بوی تند قلیه جنوبی به مشامتان بخورد و دل تان نخواهد؟! مخصوصا اگر قلیه را زنان جنوبی بپزند و حسابی روغن انداخته باشد!
بوشهر تنها یادآور ساحل ماسه ای، نخلستان سرسبز، آفتاب تابان و بافت قدیمی در دل محلات نیست؛ وقتی پای در کوچه پس کوچه های باریک بوشهر می‌گذاری و نفس عمیقی می‌کشی تا هوایی تازه کنی مانند این است که به دنیای جدیدی وارد شده ای و همراه آن عطر تند و دلپذیر غذای بوشهر به مشامتان می خورد.
به گزارش مجله زیبایی سبز به نقل از ایسنا، استان بندری بوشهر دارای سنت و فرهنگ غذایی غنی است که بیش‌تر غذاهایشان را غذاهای دریایی تشکیل می دهد و به عبارتی دیگر جنوبی ها بسیار مهمان‌دوست، خونگرم و در آشپزی بسیار خبره هستند؛ این را حسین فقیه، فعال در حوزه گردشگری استان بوشهر به ایسنا می گوید و اضافه می‌کند: «طعم و مزه غذای محلی این نواحی خوشمزه، تند و جادویی است. اگرچه امکان دارد همین غذا در نواحی دیگر با کمی تغییر و تحول پخت شود اما باید دانست، که این سبک غذا خود نشانه ای از ریشه و شناسنامه بوشهر است.»
وی با اشاره به اقلیم حاره ای و فرهنگ غذایی مردم بوشهر گفت: «به علت دسترسی که به آب های آزاد دارند و هم چنین ارتباط مردم با کشورهای عربی در حوزه خلیج فارس سبک غذایی اعراب تاثیرگذار بوده است. مانند کلمه عربی «قلیه» که رواج زیادی در بین مردم استان بوشهر دارد و همان لفظ خورشت در فارسی است اما در پخت این غذا از ادویه خاص، مخصوصا فلفل و زردچوبه استفاده می شود.»
پتانسیل خلیج‌فارس در گردشگری غذایی
دریا برای ساحل نشینان و دیگر مردم دوستدار آن، همیشه خودنمایی می‌کند، اما برای کسانی که به آن دسترسی ندارند یک جاذبه توریستی دلخواه و رویایی است. البته می‌توان در حوزه های مختلف از آن بهره ها گرفت؛ و از طریق آن اقتصاد کشور را سر و سامانی داد و به درآمدهای خوبی رسید. یکی از مهم‌ترین ظرفیت های دریا و سواحلش، ظرفیت گردشگری غذایی آن است؛ ظرفیتی که همه چیز را با هم در برگرفته، یعنی هم بستری مناسب برای تفریح و سرگرمی و رضایت عموم مردم، و هم اشتغال‌زایی در راستای توسعه گردشگری…
حسین فقیه در ادامه افزود: «نزدیک بودن به خلیج نیلگون همیشه فارس باعث جذب توریست در صنعت گردشگری شده و به دنبال آن تنوع غذاهای دریایی را به وجود آورده است.»
کم‌ترین بهره را از صنعت گردشگری غذا برده‌ایم
لازم به ذکر است، کشورهای دیگر دنیا از ظرفیت های گردشگری دریایی‌شان به بهترین شکل ممکن بهره برده‌اند و حتی همین کشورهای همسایه خودمان در مجاورت خلیج فارس، از ظرفیت این دریا نهایت استفاده را داشته‌اند، ولی ما با وجود داشتن حدود ۲ هزارکیلومتر مرز آبی با خلیج فارس، تاکنون کم ترین بهره گردشگری از این بخش را برده‌ایم که خود جای تامل فراوان دارد!
نخلستان، ظرفیت فراموش شده گردشگری غذایی
راه اندازی و توسعه صنعت گردشگری غذایی در نخلستان، تجربه جدیدی برای گردشگران طبیعت است که بتوانند از این طریق هم راه با نخل داران درآمد خود را نیز افزایش دهند و هم اشتغال جانبی زیادی ایجاد شود. این تورلیدر با اشاره به وجود نخلستان‌های وسیع در سطح استان بوشهر خاطرنشان کرد: «درخت نخل فرآورده های غذایی بسیار گوناگونی دارد و برپایی نمایشگاه های صنایع غذایی و تبلیغات نوین و به موقع، بروشور و فیلم برای معرفی غذاهای بوشهری از مهم ترین راهکارهای جذب گردشگری غذایی در بوشهر محسوب می شود.»
گردشگری غذا، مکمل یک سفر بیادماندنی
گردشگری غذا، معرف هویت، جغرافیا و آداب و رسوم یک ناحیه است. این نکته حائز اهمیت است که غذاها و دسرهای مخصوص یک شهر می‌توانند در جذابیت سفر گردشگران تاثیر و نقش پر رنگی داشته باشد؛ و خاطرات به یادماندنی‌تری را برای آن ها رقم بزند. فقیه از ارتباط لیدرها با گردشگران این گونه می گوید: «کسانی که با گردشگران ارتباط دارند باید به سلایق و علاقه مندی آن ها بسیار توجه کنند. تورلیدرها به این نکته اذعان دارند که توریست غذایی می تواند مکمل یک سفر به یاد ماندنی باشد، در نتیجه توریست غذایی تمام حوزه های گردشگری را در بر می گیرد.»
توسعه امکانات زیر بنایی گردشگری غذای جنوبی
گردشگری غذای جنوبی، در دسترس‌ترین رویداد زیبا و جذابی است که می‌توان آن را با کم‌ترین هزینه برپا کرد و بیش ترین درآمد را از طریق آن به دست آورد.
این فعال گردشگری با تاکید بر عوامل موثر در توسعه صنعت گردشگری عنوان کرد: «اگر این پتانسیل جایگاه اصلی و واقعی خود را در تمام شهرها و روستاهای ایران و به صورت ملموس در جامعه نمود پیدا کند، یعنی توانسته‌ایم در امر آگاهی‌رسانی و بسترسازی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در زمینه جذب گردشگر داخلی فعال عمل کرده و با فرآهم کردن امکانات جدید در زمینه جذب گردشگر خارجی نیز اقدام کنیم.»
غفلت از برندسازی غذا، ضعف صنعت گردشگری در بوشهر
بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، دلیل اصلی این که گردشگران تصمیم به سفر و دیدار از مکان های فرهنگی می‌گرفتند، ابتدا انگیزه های فرهنگی است، سپس طبیعت به عنوان عامل دوم قلمداد شده و غذا در جایگاه سوم واقع شده است. هرچند گردشگری غذایی نسبت به دو عامل دیگر اهمیت کم تری دارد؛ اما از جمله عناوین نوین در عرصه گردشگری جهان شناخته می شود که بازاری با گردش مالی بسیار بالا دارد.
حسین فقیه، که مدیر یک آژانس گردشگری در بوشهر است با اشاره به این ضعف در صنعت گردشگری غذا خاطرنشان کرد: «در عملکرد مسئولان گردشگری استان بوشهر، همیشه ضعف هایی دیده می شود اما کیفیت و خوشمزگی غذاهای بوشهر هم چنان زبانزد تمام مردم ایران است. به همین خاطر ضرورت دارد و باید در این زمینه توجه و برنامه ریزی دقیق‌تری در نظر گرفته شود.»
آگاهی بخشی ارزش غذای سنتی در سلامتی
امروزه غذای سنتی و بومی در رونق گردشگری نقش به سزایی دارد، آداب و رسوم گذشتگان از جمله غذاهای متنوع سنتی و محلی می تواند به عنوان محرک قوی برای اکوتوریسم، گردشگری فرهنگی و بوم گردی در استان بوشهر علی الخصوص در مناطق روستایی مورد بهره برداری قرار گیرد. ارزش غذاهای محلی در استان بوشهر مورد توجه بسیاری از گردشگران است اما تنها از طریق معرفی مناسب آن، این قابلیت می تواند گردشگران بسیاری را از اقصی نقاط کشور و جهان به استان بوشهر و سایر مناطق آن جذب کند.
در ادامه فاطمه صفایی، کارشناس آشپزی شبکه ملی در خصوص ارزش غذای بومی و سنتی بوشهر به ایسنا گفت: «غذا در معرفی فرهنگ و سنت هر جامعه تاثیر به‌سزایی دارد. اگر گردشگران با فرهنگ هر منطقه ای آشنایی داشته باشند؛ باید از غذای سنتی آن منطقه به خوبی در این زمینه کمک بگیرند.»
وی یادآور شد: «سلامت غذاهای سنتی از نظر ارزش غذایی، در دسترس بودن مواد اولیه، و تازگی از بهترین مواد مهم غذایی محسوب می شود که نقش مهم و تاثیرگذاری در حفظ هویت فرهنگی و جذب توریست ایفا می کند.»
معرفی صحیح تغذیه و ماندگاری مسافران
صفایی با اشاره به این که در گردشگری غذا گسترش سلامتی و معرفی صحیح طعم متفاوت انجام می شود، بیان کرد: «این کار سبب جذب گردشگر می شود که می تواند ماندگاری مسافران در آن شهر افزایش دهد. برنامه ریزی غذایی در صنعت گردشگری از امتیاز ویژه ای برخوردار است که مدیران و فعالان این صنعت می توانند به عنوان برتری خدمات خوبی ارائه دهند.»
داور مسابقات غذای بومی استان بوشهر ادامه داد: «سالم نگه داشتن غذای مصرفی گردشگران در یک چارچوب ی علمی و بومی شده یکی از گزینه هایی است که این روزها به راحتی می تواند در خدمات ارائه شده گردشگری به برگ برنده تبدیل گردد.»
طبخ متفاوت جورچینی از طعم و رنگ و رایحه
بوشهر در کنار جاذبه های تاریخی و فرهنگی، جورچینی فوق العاده از طعم ها، رنگ ها و رایحه غذاهایی است که هر یک از رمز و راز زندگی گذشتگان است.
فاطمه صفایی، آشپز جنوبی که سال هاست که با عطر و طعم غذای بوشهری آشنایی دارد، می‌گوید: «قلیه ماهی و میگوی واقعی را هر جایی نمی‌توان امتحان کرد. خوردن این غذا از دست آشپزهای پرتوان و ماهر و البته خوش سلیقه جنوبی چیز دیگری است. هم چنین قیمه بوشهری که طعم خاصی دارد و مردم بوشهر این غذا را اغلب با شکر پلو سرو می‌کنند.»
غذای بوشهر با طعم تند و آتشین
او بوشهر را یکی از استان‌های جنوبی فعال کشور در عرصه غذا دانست و گفت: «بی‌دلیل نیست که با شنیدن نام غذاهای جنوبی ذهن‌مان به سمت قلیه ماهی و میگو می‌رود؛ این غذا واقعا با کمی تندی بسیار خوشمزه و خوش عطر و منحصربه‌فرد است.»
حسین فقیه، مدیر آژانس گردشگری در بوشهر با اشاره به علت تندی غذای بوشهر عنوان کرد: «از زمان قاجار تا کنون، تجار بوشهری تبادلات فرهنگی و تجاری با مردمان هندوستان و شرق آفریقا دارند که بر طبخ غذای بوشهری نیز تاثیر گذاشت. همچنین استفاده از ادویه ها و فلفل های با کیفیت هندی خیلی نرم و ملایم ذائقه مردمان بوشهر را به تندی متمایل کرد.»
ضعف میراث فرهنگی و غارت فرهنگ غذایی
وی تصریح کرد: «در رستوران های ایرانی، غذای سایر کشورها وجود دارد اما در همین کشورها رستوران هایی که غذای ایرانی سرو می کنند دیده نمی شود. علاوه بر این، نکته دیگری که باعث نگرانی هر چه بیش تر ما می شود این است که همین غذاهای ایرانی که باقی مانده‌اند از طرف یونسکو به نام کشورهای همسایه زده می شود که اگر به این نکته بی‌توجه باشیم قطعا بخشی از هویت خود را از دست می‌دهیم.»
این فعال گردشگری در اظهارات پایانی خود افزود: «میراث فرهنگی یگانه مرجع دولتی است که ردیف بودجه برای فرهنگ سازی در مورد شناساندن غذای بومی بوشهر را دارد اما انتظار می رود خیلی قوی تر از حال حاضر عمل کند. فعالیت مستمر و موثر در مناسبت ها یا سرو غذاهای محلی در بومگردی‌ها به همراه اجرای تورهای پیاده‌روی در بافت قدیم، لذت خوردن و آشامیدن خوراک محلی و دورهم‌نشینی همراه با یادگیری آداب و فرهنگ غذایی بوشهر بسیار تاثیرگذار خواهد بود که نیاز به برنامه ریزی دقیق و آگاهانه ای دارد.»
به گزارش ایسنا، گردشگری غذایی، نوعی دیگر از صنعت گردشگری با هدف آشنایی با فرهنگ غذایی از طریق چشیدن و لذت از طعم غذا، که پر خاطره ترین و جذاب ترین بخش سفر برای تمام گردشگران است. معرفی غذاهای بومی و محلی استان بوشهر در جهت جذب گردشگر می توان خیلی از موانع و مشکلات را رفع کرد و همچنین به تقویت اقتصاد غذا و ارزآوری از این حیطه پرداخت. البته این مشکلات با صحبت حل نمی شود و باید به آن جامه عمل بپوشانیم اما چه زمانی و چطور!…
این مهم است که مسئولان و متولیان فرهنگ و گردشگری و میراث فرهنگی کشور عزیزمان و نمایندگن آن در جنوب کشور و بندر بوشهر نسبت به این امر مهم حساسیت داشته و با همّت و سلیقه و استفاده از ظرفیت‌ها به آن کمک کنند. چرا که بوشهر در کنار تمام پتانسیل‌های صنعتی، آیتم‌های مهم فرهنگی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری مختلف و همچنین سنت‌ها و آیین‌های متنوع و فرصت‌های گردشگری من‌جمله گردشگری غذا و به اصطلاح شکم‌گردی را در خود دارد.
