مطالعه جدید: سرفه مزمن میتواند از عوارض داروهای کاهش وزن باشد
داروهای کاهش وزن با الگوبرداری از هورمون جیالپی-۱، ترشح انسولین را افزایش میدهند و با کند کردن هضم و همچنین کاهش اشتها در کنترل قند خون و کنترل وزن نقش دارند.
پژوهشهای تازه نشان میدهند که داروهای کاهش وزن نظیر اوزمپیک و ویگوویی ممکن است علاوه بر کاهش وزن، عوارض دیگری هم به همراه داشته باشند. تاکنون، بسیاری از مصرفکنندگان هنگام مصرف این داروها با سردرد، خستگی، تغییرات پوستی، و مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، یبوست و اسهال مواجه بودهاند. اکنون دانشمندان درمورد عارضه جانبی دیگری نیز هشدار میدهند، عارضهای که ممکن است دیگران تصور کنند که شما بیمارید: سرفه مزمن.
در این پژوهش، که چهارشنبه منتشر شد، پژوهشگران دادههای پزشکی بیش از دو میلیون بیمار را در سراسر آمریکا بررسی کردند. این دادهها مربوط به اطلاعات پزشکی این بیماران در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۵ بود. در میان آنها، ۴۲۷ هزار و ۵۵۵ نفر برای درمان دیابت نوع ۲ داروهای آگونیست گیرنده جیالپی-۱ دریافت کرده بودند، داروهایی که با الگوبرداری از هورمون جیالپی-۱، ترشح انسولین را افزایش میدهند و با کند کردن هضم و همچنین کاهش اشتها در مدیریت قند خون و کنترل وزن نقش دارند. همچنین وضعیت ۱.۶ میلیون بیمار دیگر که سایر داروهای رایج برای دیابت را مصرف میکردند بررسی شد.
بهگزارش مجله زیبایی سبز به نقل از ایندپندنت از نیویورکپست، نتایج نشان داد افرادی که داروهای جیالپی-۱ مصرف میکردند، تا ۲۹ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرفه مزمن قرار داشتند، سرفهای که هشت هفته یا بیشتر ادامه مییابد. این گروه همچنین بیشتر به ریفلاکس معده به مری (GERD) دچار بودند که سبب سرفههای خشک میشود. حتی با حذف بیمارانی که از قبل به این بیماری مبتلا بودند، ارتباط میان مصرف جیالپی-۱ و سرفه مزمن همچنان معنادار باقی ماند. پژوهشگران در گزارش خود در یکی از مجلات انجمن پزشکی آمریکا با نام «گوش و حلق و بینی جاما» (JAMA Otolaryngology) تاکید کردند که این رابطه نیازمند تحقیقات بیشتر است تا سازوکار دقیق آن مشخص شود.
این یافتهها در شرایطی منتشر میشود که پژوهش درباره کاربردهای فرعی داروهای جیالپی-۱ رو به گسترش است. سال گذشته، سازمان غذا و داروی آمریکا به داروی ویگووی برای کاهش خطرات قلبی در میان افراد دارای اضافهوزن مجوز داد و داروی زپباند هم برای درمان آپنه انسدادی خواب در مبتلایان به چاقی مجوز گرفت. اکنون محققان در حال بررسی کاربردهای احتمالی این داروها در بیماریهای کبدی و کلیوی و نیز کاهش تمایل به الکل و نیکوتین هستند. برخی مطالعات نیز اثرات احتمالی آنها را بر کند شدن زوال شناختی و محافظت عصبی بررسی کردهاند.
اما این مسیر با چالشهایی روبهرو است. دو کارآزمایی بزرگ شرکت داروسازی نوو نوردیسک نشان داد نسخه خوراکی سماگلوتاید، که ماده فعال اوزمپیک و ویگووی است، در بیش از سه هزار و ۸۰۰ فرد مبتلا به ضعف شناختی خفیف یا مراحل ابتدایی آلزایمر به کند کردن پیشرفت بیماری موفق نشد، هرچند این دارو ایمن بود و برخی شاخصهای زیستی مرتبط با آلزایمر را بهبود بخشید.
دکتر جاناتان رسولی، جراح مغز و اعصاب، گفت این نتیجه ناامیدکننده است، اما با توجه به دشواری درمان آلزایمر چندان غافلگیرکننده نیست. او توضیح داد که احتمالا در زمان ورود بیماران به مطالعه آسیب نورونی بیش از حد پیشرفته بوده، و بنابراین حتی اگر نشانگرهای زیستی بهبود یافته باشند این امر نمیتواند به بازگشت عملکرد شناختی منجر شود. وی تاکید کرد که درمانهای موثر باید پیش از بروز علائم یا در مراحل بسیار ابتدایی بیماری آغاز شوند.
پس از انتشار نتایج، شرکت نوو نوردیسک اعلام کرد که برنامه ادامه یکساله این مطالعات را متوقف میکند. با این حال، متخصصان میگویند تحقیقات درباره نقش احتمالی داروهای جیالپی-۱ در درمان بیماریهای تخریبگر عصبی ادامه خواهد یافت، زیرا این گروه دارویی ممکن است در شرایط مختلف عملکرد متفاوتی داشته باشد.
