سیاه سرفه (pertussis) یک عفونت باکتریایی است که به بینی و گلو شما وارد می شود.این بیماری به راحتی گسترش می یابد ، اما واکسن هایی مانند DTaP و Tdap می توانند به جلوگیری از بروز آن در کودکان و بزرگسالان کمک کنند.
سیاه سرفه چیست؟
سیاه سرفه یک عفونت بسیار مسری دستگاه تنفسی است. در بسیاری از افراد ، این بیماری با سرفه شدید بروز می کند و به دنبال آن تنفس شدید با صدای بلند شنیده می شود.
قبل از کشف واکسن ، سیاه سرفه یک بیماری کودکی محسوب می شد. در حال حاضر سیاه سرفه در درجه اول کودکانی را تحت تأثیر قرار می دهد که دوره کامل واکسیناسیون نشده و نوجوانان و بزرگسالانی که ایمنی آنها ضعیف شده است را درگیر می کند.
مرگ و میر ناشی از سیاه سرفه نادر است اما بیشتر در نوزادان مشاهده می شود. به همین دلیل برای خانم های باردار و سایر افرادی که ارتباط نزدیکی با یک نوزاد دارند – بسیار مهم است که در برابر سیاه سرفه واکسینه شوند.
علائم سیاه سرفه :
هنگامی که به سیاه سرفه مبتلا می شوید ، حدود هفت تا ۱۰ روز طول می کشد تا علائم و نشانه های آن ظاهر شود ، اگرچه بعضی اوقات می تواند طولانی تر شود. آنها معمولاً در ابتدا خفیف و شبیه به سرماخوردگی هستند:
• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• چشمهای قرمز و آبکی
• تب
• سرفه
بعد از یک یا دو هفته ، علائم و نشانه ها بدتر می شوند. مخاط ضخیم در مجاری هوایی شما جمع می شود و باعث سرفه غیرقابل کنترل می شود. حملات شدید و طولانی مدت سرفه ممکن است:
• استفراغ را تحریک کنید
• منجر به قرمز یا آبی شدن صورت
• باعث خستگی شدید می شود
با این حال ، بسیاری از مردم ویژگی مشخصی را ایجاد نمی کنند. گاهی اوقات ، سرفه مداوم و بریده بریده تنها نشانه ای از این است که یک فرد بزرگسال یا بزرگسال مبتلا به سیاه سرفه می کند.
ممکن است نوزادان به هیچ وجه سرفه نکنند. درعوض ، ممکن است برای نفس کشیدن تلاش کنند ، یا حتی ممکن است موقتا تنفس آنها متوقف شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید:
اگر سرفه های شما باعث می شود شما یا فرزندتان دچار موارد زیر شوید به پزشک مراجعه کنید:
• استفراغ
• پوست قرمز یا آبی روشن
• به نظر می رسد برای نفس کشیدن تلاش می کنید
• با صدای بلند نفس می کشید
علل بروز سیاه سرفه :
سیاه سرفه ناشی از نوعی باکتری به نام Bordetella pertussis است. وقتی فرد آلوده سرفه می کند یا عطسه می کند ، قطرات ریز جوانه ای در هوا پاشیده می شوند و به ریه های هر کسی که در آن نزدیکی باشد وارد می شود.
عوامل خطر :
واکسن سیاه سرفه که شما در کودکی دریافت می کنید سرانجام از بین می رود. این بیشتر نوجوانان و بزرگسالان را در معرض ابتلا به عفونت در هنگام شیوع بیماری قرار می دهد.
نوزادانی که سن آنها کمتر از ۱۲ ماه است که واکسینه نشده اند یا مجموعه کامل واکسنهای توصیه شده را دریافت نکرده اند ، بیشترین خطر عوارض شدید و مرگ را دارند.
عوارض سیاه سرفه:
نوجوانان و بزرگسالان معمولاً بدون هیچ مشکلی از سیاه سرفه بهبود می یابند. در صورت بروز عوارض ، آنها به عنوان عوارض جانبی سیاه سرفه، مانند:
فتق شکمی
پارگی رگ های خونی در پوست یا سفیدی چشم شما
نوزادان :
در شیرخواران (به ویژه در سن زیر ۶ ماه ) عوارض ناشی از سیاه سرفه ، شدیدتر است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ذات الریه
تنفس آهسته یا توقف تنفس
کم آب شدن بدن یا کاهش وزن به دلیل مشکلات تغذیه ای
تشنج
ضربه مغزی
از آنجا که نوزادان و کودکان نوپا بیشترین خطر عوارض ناشی از سیاه سرفه را دارند ، احتمالاً در بیمارستان نیاز به درمان دارند. این عوارض می تواند برای نوزادانی که سن آنها کمتر از ۶ ماه است ، خطرناک باشد.
راههای پیشگیری از سیاه سرفه:
بهترین راه برای جلوگیری از سیاه سرفه،واکسن سیاه سرفه است که پزشکان اغلب به همراه واکسن دیگر دیفتری و کزاز ارائه می دهند. پزشکان توصیه می کنند واکسیناسیون را در دوران نوزادی شروع کنند.
واکسن شامل یک سری از پنج تزریق است که به طور معمول به کودکان در این سنین تزریق می شود:
۲ ماه
۴ ماه
۶ ماه
۱۵ تا ۱۸ ماه
۴ تا ۶ سال
عوارض جانبی واکسن :
عوارض جانبی واکسن معمولاً خفیف است و ممکن است شامل تب ، لنگ زدن ، سردرد ، خستگی یا درد در محل تزریق باشد.
دوزهای تقویت کننده :
نوجوانان : از آنجا که مصونیت از واکسن تا ۱۱ سالگی از بین می رود ، پزشکان توصیه می کنند که در آن سن یک دوز تقویت کننده برای محافظت در برابر سیاه سرفه ، دیفتری و کزاز انجام شود.
بزرگسالان: برخی از انواع واکسن کزاز و دیفتری هر ۱۰ سال شامل محافظت در برابر سیاه سرفه می شوند. این واکسن همچنین خطر ابتلا به سرخک شما را به نوزادان کاهش می دهد.
زنان حامله: هم اکنون کارشناسان بهداشت توصیه می کنند که زنان باردار واکسن سرپسی را بین هفته های ۲۷ تا ۳۶ حاملگی دریافت کنند. این همچنین ممکن است در طی چند ماه اول زندگی از کودک محافظت کند.
تشخیص سیاه سرفه :
تشخیص سیاه سرفه در مراحل اولیه آن می تواند مشکل باشد زیرا علائم و نشانه ها مشابه سایر بیماریهای تنفسی شایع مانند سرماخوردگی ، آنفولانزا یا برونشیت است.
بعضی اوقات ، پزشکان می توانند با سؤال از علائم و گوش دادن به سرفه ،سیاه سرفه را تشخیص دهند. آزمایش های پزشکی ممکن است برای تأیید تشخیص نیاز باشد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
کشت بینی یا حلق و آزمایش: پزشک شما نمونه ای از خلط را از بینی یا گلو می گیرد. سپس نمونه برای اثبات وجود باکتریهای سیاه سرفه بررسی می شود.
آزمایش خون : برای بررسی تعداد گلبولهای سفید خون ، ممکن است یک نمونه خون گرفته شود و به آزمایشگاه فرستاده شود ، زیرا گلبولهای سفید خون به بدن در مبارزه با عفونت ها ، مانند سیاه سرفه کمک می کند. تعداد گلبولهای سفید خون بالا به طور معمول حاکی از وجود عفونت یا التهاب است. این یک آزمایش عمومی است و مخصوص سیاه سرفه نیست.
عکسبرداری از قفسه سینه: پزشک شما ممکن است برای بررسی وجود التهاب یا مایع در ریه ها ، پرتونگاری را انجام دهد ، که ممکن است در صورت وجود پنومونی باعث سرفه و سرفه های دیگر و سایر عفونت های تنفسی شود.
راههای درمان سیاه سرفه :
نوزادان به طور معمول برای معالجه در بیمارستان بستری می شوند زیرا سیاه سرفه برای آن گروه سنی خطرناک تر است. اگر کودک شما نمی تواند مایعات یا مواد غذایی را مصرف کند ، مایعات داخل وریدی ممکن است لازم باشد. همچنین کودک شما برای جلوگیری از شیوع عفونت از دیگران جدا خواهد شد.
درمان کودکان بزرگتر و بزرگسالان معمولاً در خانه قابل کنترل است.
داروهای درمان سیاه سرفه :
آنتی بیوتیک ها باکتری های ایجاد کننده سیاه سرفه را از بین می برد و به بهبودی سریع کمک می کند. به اعضای خانواده در معرض بیماری ممکن است آنتی بیوتیک های پیشگیرانه داده شود.
سبک زندگی و داروهای خانگی :
نکات زیر در مورد افرادی که به دلیل سیاه سرفه در خانه درمان می شوند ، کاربرد دارد:
• استراحت فراوان کنید: یک اتاق خواب خنک ، ساکت و تاریک ممکن است به شما در آرامش و استراحت بهتر کمک کند.
• به مقدار زیاد مایعات بنوشید: آب ، آب میوه و سوپ ها گزینه های خوبی هستند. در کودکان ، به ویژه ، مراقب علائم کمبود آب بدن مانند لب های خشک ، گریه بدون اشک و ادرار مکرر باشید.
• وعده های غذایی کمتری بخورید: برای جلوگیری از استفراغ بعد از سرفه ، وعده های غذایی کوچکتر و بیشتر را جایگزین غذاهای زیاد کنید.
• هوا را تمیز کنید: خانه خود را از تحریک کننده هایی که می تواند باعث ایجاد سرفه مانند دود تنباکو و دود ناشی از شومینه شود ، پاک کنید.
• جلوگیری از انتقال: هنگام سرفه دهان خود را بپوشانید و اغلب دستان خود را بشویید. اگر حتماً در اطراف دیگران هستید ، ماسک بزنید.
منبع:بیتوته