ریشه بافی چیست؟ با این هنر آشنا شوید
آشنایی با ریشه بافی فرش
ریشه بافی فرش چیست؟
به گزراش مجله زیبایی سبز به نقل از بیتوته،ریشه بافی فرش، به فرآیند تخصصی اطلاق می‌شود که برای جلوگیری از خراب شدن فرش‌ها به کار می‌رود. به دلیل استفاده مکرر و شدید از فرش، ریشه‌های آن ممکن است آسیب دیده شوند و برای رفع این مشکل، می‌توان از روش ریشه بافی استفاده کرد. در این روش، ریشه‌های آسیب دیده به طور کامل از فرش جدا شده و ریشه جدیدی بافته می‌شود.
این کار یک فرآیند تخصصی است که نیاز به مهارت و تجربه دارد و برای انجام آن باید به افراد متخصص و ماهر اعتماد کرد. باید توجه داشت که ریشه بافی در انواع مختلف فرش‌ها به شکل‌های متفاوتی انجام می‌شود، که به نوع فرش و ریشه آن بستگی دارد.
ریشه زنی فرش چگونه است؟
ریشه زنی فرش، یک فرآیند است که با استفاده از آن می‌توان فرش‌هایی که ریشه آن‌ها به هر دلیلی دچار آسیب شده‌اند مانند از بین رفتن ریشه یا پاره شدن آن را ترمیم کرد.
علاوه بر ترمیم، با استفاده از ریشه زنی می‌توان به راحتی مدل و رنگ ریشه فرش را تغییر داد و باعث ایجاد تنوع در دکوراسیون فرش منزل شد. اگر قصد تعویض فرش به دلیل آسیب دیدگی ریشه آن را دارید، می‌توانید با هزینه کمتری از روش ریشه زنی استفاده کرده و فرش خود را به کارخانه‌های قالیشویی بسپارید.
ریشه بافی
انواع ریشه بافی
ریشه بافی متصل
در روش ریشه بافی متصل، ابتدا با استفاده از قیچی مخصوص، ریشه‌های تخریب شده را با دقت و مرتب از انتها جدا می‌کنند. سپس با استفاده از نخ چله با رج مناسب، شروع به وصل کردن ریشه می‌کنند. با نصب فرش بر روی میز کار مناسب، این کار به راحتی قابل انجام است.
یکی از مزایای این روش، سفت شدن ریشه‌ها است. در این روش، نیاز به دقت ویژه در وصل کردن ریشه‌ها وجود دارد تا ریشه‌ها به صورت شل وصل نشوند.
ریشه بافی بطلمه
برای فرش‌هایی که تار و پود محکمی دارند و بافت آن‌ها ریز است، از روش ریشه بافی بطلمه استفاده می‌شود. در این روش، به دلیل ریز بودن بافت فرش، در هنگام دوخت ریشه باید با احتیاط و دقت لازم عمل کرد تا فرش آسیب نبیند و نخ به درستی در جایگاه خود قرار بگیرد.
این روش برای فرش‌هایی که به دلیل بافت ریز و محکمی که دارند، نیاز به دوام و استحکام بیشتری دارند، مناسب است. در کل، برای ریشه بافی بطلمه، نیاز به تمرین و دقت بالا در انجام عملیات وصل کردن ریشه‌ها دارید تا به بهترین نتیجه برسید.
ریشه بافی فرش ماشینی
ریشه بافی مغزی
ریشه دوزی قالی به روش مغزی به دو صورت انجام می‌شود:
۱- در روش اول، ابتدا نخ مخصوص چله که اندکی نازک‌تر از نخ چله قالی است را سوزن می‌کنند و دو سر نخ را به هم نزدیک می‌کنند.
۲- در روش دوم، سرنخی که سوزن دارد را به میخی که روبه‌روی قالی نصب شده گره زده‌اند، متصل می‌کنند. سپس سوزن را وارد اولین ردیف گره کرده و پس از چند رج بالاتر، بعد از عبور از پود‌ها و گره‌ها آن را خارج می‌کنند.
سپس به صورت مورب داخل ردیف کناری نموده و پس از عبور از گره‌های ردیف دوم، آن را از لبه قالی خارج می‌سازند. در نهایت، سوزن را به دور میخ عبور می‌دهند و وارد ردیف سوم می‌کنند.
ریشه بافی مغزی نیازمند حساسیت و دقت بسیار بالاست و به همین دلیل از این روش خیلی کمتر از دو روش قبل استفاده می‌شود. در کل، برای دستیابی به نتیجه‌ای بهتر در ریشه بافی مغزی، نیاز به تمرین، دقت و صبر بیشتری دارید.
بافت ریشه فرش
ریشه پنجره‌ای
در ریشه پنجره‌ای، گره‌ها به منظور زیبایی فرش کاربرد دارند و اغلب در فرش‌های ابریشمی و ظریف استفاده می‌شوند.
در این روش، ابتدا ریشه‌های گره نخودی و یا حتی دو گره انجام می‌شود؛ سپس، امتداد ریشه‌های همسو را نیز در فاصله حدود ۱/۵ الی ۲ سانتیمتر با ریشه‌های همسو، گره می‌زنند. در نهایت، نتیجه نهایی کار، همه‌ی ریشه‌های فرش به صورت پنجره‌ای شکل می‌شوند که به آن ریشه پنجره‌ای گفته می‌شود. این روش در کل برای ایجاد زیبایی و تنوع در بافت فرش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ریشه دستباف دو گره
در ریشه دو گره، دو گروه شامل دو گره با هم بر روی یک دسته ریشه انجام می‌شود. برای انجام این کار، معمولاً از نخ چله فرش با ضخامت مشابه فرش استفاده می‌شود. این انتخاب باعث محکم شدن ریشه فرش می‌شود و از باز شدن آن جلوگیری می‌کند.
این کار توسط دسته بندی ریشه‌ها انجام می‌شود و عموماً برای قالی‌های نو و کم‌کارکرد که دارای ریشه‌های بلند و سالم هستند، انجام می‌شود. به طور کلی، ریشه دو گره برای تقویت ریشه‌های فرش و جلوگیری از پاره شدن و باز شدن آن‌ها استفاده می‌شود.
آشنایی با ریشه بافی فرش
اشتباهات رایج در مراقبت از ریشه فرش
شستشوی نادرست
شستشوی نادرست فرش نه تنها به تمیزی ریشه و فرش شما کمکی نمی‌کند، بلکه با زرد شدن ریشه و آسیب به بافت فرش، به ضرر این کالای با ارزش نیز می‌انجامد.
چسبیدن ریشه فرش
علاوه بر اثر چسب که روی ریشه مانده و کار قالیشویی را دشوار می‌کند، خود چسب هم به مرور زمان به دلیل رفت و آمد، قدرت چسبندگی خود را از دست می‌دهد و باعث آسیب زدن به فرش می‌شود. بنابراین، برای جلوگیری از چسبیدن ریشه فرش، باید از روش‌های مناسب و معتبر برای شستشو و نگهداری فرش استفاده کرد.
ریشه بافی فرش
مزایای ترمیم ریشه فرش
بازسازی و ترمیم ریشه فرش دارای مزایا و اهمیت‌های زیادی است که شامل موارد زیر می‌شود:
– کاهش هزینه: با انجام تعمیرات و بازسازی ریشه، می‌توان هزینه های مرتبط با تعویض فرش را کاهش داد و زمان استفاده بیشتری از فرش را به دست آورد.
– بهبود ظاهر: تعمیرات ریشه می‌تواند ظاهر فرش را بهبود بخشیده و به آن شکوه و زیبایی بیشتری ببخشد.
– افزایش ماندگاری: ترمیم ریشه می‌تواند به افزایش ماندگاری فرش کمک کند و از نیاز به تعویض زودرس آن جلوگیری کند.
– ارتقاء ارزش: تعمیرات و بازسازی ریشه می‌تواند ارزش فرش را افزایش داده و به ارزش یابی بهتر آن کمک کند.
